Stemmen. Aangepast loonbod van werkgevers

Kiezen tussen twee kwaden. Daar komt het aangepaste loonbod van werkgevers op neer. Begin oktober trokken werkgevers aan de bel omdat de CPI op een ongekende hoogte van 14,5 procent was uitgekomen. Dat betekent volgens de cao dat de lonen met 14,5 procent stijgen, plus een stijging van 5,6% wegens invoering van de ADV. Het voorstel is nu om de 14,5 procent te verlagen naar 8,5 procent, en de overgebleven 6 procent uit te stellen. Daar staan wel twee plussen tegenover.

Waarom willen werkgevers geen 14,5 procent plus 5,6 procent ADV betalen?

De consumenteprijsindex (CPI) is de stijging van de gemiddelde prijzen over een periode van een jaar. Dat cijfer wordt iedere maand vastgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek. De afgelopen twintig jaar schommelde die CPI meestal rond de 2 procent. Maart dit jaar steeg de CPI naar een ongekende hoogte, namelijk 9,7 procent. Daarna daalde de CPI weer drie maanden. Tot juli dit jaar. Toen steeg de CPI naar 10,3 procent, in augustus naar 12,0 procent. Dat was een record, het oude record was 37 jaar oud, uit januari 1975 (11,1 procent). In september steeg CPI zelfs nog verder, naar 14,5 procent. Opnieuw een record.

In de cao is afgesproken dat de lonen stijgen met 2,5 procent, of met het CPI-percentage van september als deze hoger is. Dit betekent dat de lonen per 2023 met 14,5 procent moeten stijgen. Daarbovenop is afgesproken dat in 2023 de arbeidsduurverkorting in gaat, waardoor de uurlonen daarbovenop met nog eens 5,6 procent stijgen. (Op Schiphol is deze arbeidsduurverkorting de afgelopen twee jaar al doorgevoerd). De afspraken voor de huidige collectieve arbeidsovereenkomst (cao) zijn in 2018 gemaakt.

Het eerste argument van werkgevers is dat niemand er op had kunnen rekenen dat de CPI tot recordhoogte zou stijgen. Tweede argument van werkgevers is dat deze loonstijging - in totaal ruim 21 procent - voor heel veel werkgevers niet te betalen is, omdat de prijzen niet zijn door te berekenen aan opdrachtgevers. Derde argument is dat er een goedkopere cao bestaat - de cao Veiligheidsdomein - die de beveiligingsmarkt nog meer gaat verstoren met lagere lonen, geen controle op arbeidsvoorwaarden en meer flexibele contracten. Vierde argument is dat men bang is dat opdrachtgevers veel vaker naar laagbetaalde 'onbevoegde beveiligers' zullen vragen, omdat gediplomeerde beveiligers te duur worden. Tot slot denken werkgevers dat ze juridische mogelijkheden hebben om zich niet aan de in de cao gemaakte afspraken te houden.

Hoe hebben vakbonden gereageerd?

Toen de mededeling van werkgevers kwam, zijn we in eerste instantie niet verder in gesprek gegaan. We hebben wel gevraagd met goede argumenten en onderbouwing te komen. Daarna zijn we met onze leden in de cao-commissie in overleg gegaan. Een aantal zorgen delen we met werkgevers: ook wij verwachten dat de loonsverhoging bij een aantal bedrijven zal leiden tot baanverlies, faillissementen en vervanging van beveiligers door goedkopere krachten. Tegelijkertijd zijn er ook opdrachtgevers waar nog altijd grote tekorten zijn en er bereidheid is om goed gekwalificeerde beveiligers fatsoenlijk te betalen. Wat dit betreft delen we - gedeeltelijk - de eerste twee zorgen van werkgevers.

Het probleem dat bedrijven overlopen naar de cao Veiligheidsdomein is wel een grote zorg. Het ministerie van Sociale Zaken heeft deze cao om onbegrijpelijke redenen goedgekeurd. Deze cao trekt de lonen in de hele sector naar beneden omdat bedrijven die hier bij zijn aangesloten veel goedkoper zijn voor opdrachtgevers, omdat er meer flex mogelijk is en werknemers bij een contractwisseling slecht beschermd zijn. Gaan de lonen tussen beide cao's nog verder uit elkaar lopen, dan wordt dat probleem alleen maar groter.

Het vierde argument: opdrachtgevers zullen meer goedkope niet-bevoegde beveiligers inzetten, dat zien we nu al. Overal worden security-assistents, security-hosts en andere functies in het leven geroepen, waar mensen zonder 'V' op hun jas beveiligingstaken uitvoeren. Dat willen we absoluut aanpakken, maar niet door de lonen van bevoegde beveiligers te matigen.

Kortom, hoewel we een deel van de zorgen delen, zien we geen reden om de loonstijging te schrappen. Wel hebben we de mogelijkheid geopperd om een deel van de loonstijging uit te stellen, mits daar wat verbeteringen tegenover staan. En alleen als alle leden daarmee instemmen. En dat is het voorstel dat nu voor ligt.

Welk voorstel ligt er nu, voor 2023?

  1. Arbeidsduurverkorting.
    • Full-time gaat van 152 naar 144 uur per vier weken voor gelijkblijvend loon. Je gaat dus 8 uur minder werken voor hetzelfde loon. Hierdoor stijgt je uurloon met 5,6 procent.
    • Ook part-timers gaan naar rato minder werken. En ook hun uurloon stijgt met 5,6%. Part-timers hebben wel de keuze om hetzelfde aantal uur te blijven werken.
    • De overurentoeslag gaat gelden vanaf 144 uur. Werk je dus meer dan 144 uur, dan krijg je 50 procent overurentoeslag.
  2. Alle lonen gaan 8,5 procent omhoog. Dit is dus bovenop de arbeidsduurverkorting.
  3. Vakantiedagen die je dit jaar opbouwt, maar dit jaar niet opneemt, gaan in tijd mee naar volgend jaar. Normaal gaan vakantiedagen in geldwaarde mee, waardoor je vakantiedagen kwijtraakt. In het voorstel groeit je dit jaar opgebouwde saldo aan vakantierechten mee met de loonstijging.
  4. De overgebleven 6 procent loonsverhoging waar beveiligers dit jaar recht op hadden, wordt uitgesteld. Tenminste 2 procent gaat naar 2024, 2 procent naar 2025 en 2 procent naar 2026. Deze loonstijging is bovenop de andere loonafspraken die we voor de nieuwe cao in 2023 gaan maken.

Heeft de vakbond een stemadvies?

Nee. Er is namelijk geen goede keuze. Uit principe zou je tegen willen stemmen, omdat werkgevers dit niet netjes hebben aangepakt. De andere kant is dat het alternatief - rechtszaken starten - ook niet aanlokkelijk is omdat de lonen dan misschien jaren vast blijven staan voordat er een uitspraak is. Terwijl we in het voorjaar de mogelijkheid hebben om zaken in de nieuwe cao te repareren.

Redenen om tegen te stemmen
  • Afspraak is afspraak. Werkgevers moeten zich hier aan houden.
  • De lonen in de beveiliging lopen al tientallen jaren achter.
  • Werkgevers hadden veel eerder aan de bel moeten trekken.
  • Er is een enorm tekort, werkgevers moeten het werk aantrekkelijker maken met hogere lonen.
Redenen om voor te stemmen
  • De loonstijging van 8,5 procent is nog steeds een stuk hoger dan gemiddeld in Nederland (verwachting: 3,7 procent).
  • De economie staat onder druk, het is belangrijk om banen te behouden.
  • Dit voorjaar kunnen we betere afspraken maken voor een nieuwe cao.
  • Met een rechtszaak duurt het veel langer voor er een oplossing komt.

Wat betekent het voor mijn loon?

Tot slot dit. Het is een ingewikkelde loonstijging gecombineerd met een arbeidsduurverkorting. Ik krijg hier veel vragen over. Daarom hieronder kort uitgelegd hoe je je nieuwe uurloon en je vierwekenloon uit het voorstel kunt berekenen.
  • Hoe bereken je je nieuwe uurloon: 'huidige uurloon' : 144 x 152 x 1,085.
  • Hoeveel uur ga je per vier weken werken in 2023?
    • Full-timers: 144 uur.
    • Part-timers optie 1: zelfde aantal uren als in 2022
    • Part-timers optie 2: 'aantal uren per vier weken uit 2022' : 152 x 144 (afgerond in hele uren)
  • Hoe bereken je je nieuwe loon per vier weken: 'nieuwe uurloon' x 'het aantal uren dat je in 2023 gaat werken'
In de bijlage vind je het complete voorstel. Leden hebben tot 2 november de tijd om te stemmen, dat kan onder in dit formulier. Heb je vragen, laat het me weten. Ik wens jullie vooral veel wijsheid toe.

Vriendelijke groet,

Erik Honkoop
Vakbondsbestuurder CNV Vakmensen
M: 06 - 5132 0918
E: e.honkoop@cnvvakmensen.nl
 
Bezoekadres: Tiberdreef 4, 3561 GG Utrecht
Postadres: Postbus 2525, 3500 GM Utrecht
 
Lid worden is zinvol. CNV Vakmensen

Downloads