Een collectief ontslag op je werk, wat zijn je rechten?

Worden op je werk 20 of meer werknemers in hetzelfde werkgebied tegelijkertijd of binnen 3 maanden ontslagen? Dan is er sprake van collectief ontslag en moet je werkgever zich houden aan de Wet melding collectief ontslag (Wmco). We leggen je uit wat je rechten zijn bij collectief ontslag.

Wat gebeurt er bij collectief ontslag?

Je werkgever moet aan het UWV en de vakbonden melden dat hij werknemers collectief gaat ontslaan. Hij moet aan de vakbonden uitleggen waarom hij de ontslagen noodzakelijk vindt. Verklaren de vakbonden dat het schrappen van de arbeidsplaatsen inderdaad noodzakelijk is? Dan is dat voldoende en hoeft het UWV geen onderzoek meer te doen naar de bedrijfseconomische redenen. Het UWV beoordeelt nog wel de ontslagvolgorde en beoordeelt ook de mogelijkheden voor herplaatsing.

De vakbonden geven aan of het UWV de ontslagverzoeken direct kan behandelen of dat het UWV moet wachten. In het laatste geval moet het UWV een maand wachten voor ze de ontslagaanvraag mag behandelen. Vaak stelt de werkgever samen met de vakorganisatie of de ondernemingsraad een sociaal plan (afvloeiingsregeling) op.

Wie worden er eerst ontslagen bij collectief ontslag?

Bij het bepalen van de ontslagvolgorde is het zogenaamde afspiegelingsbeginsel verplicht. Dit betekent dat per uitwisselbare, vergelijkbare en gelijkwaardige functie een indeling naar leeftijdsgroep wordt gemaakt (15- tot 25-jarigen, 25- tot 35-jarigen, 35- tot 45-jarigen, 45- tot 55-jarigen en 55-jarigen en ouder).

Binnen die leeftijdsgroepen worden de laatst aangenomen mensen als eerste ontslagen (last in, first out). De ontslagen moeten zo verdeeld worden dat de leeftijdsopbouw van het personeel na de ontslagronde zoveel mogelijk gelijk blijft.

Het UWV kan van het afspiegelingsbeginsel afwijken als:

  • Jouw positie op de arbeidsmarkt slechter is dan die van collega’s die eerder in dienst zijn gekomen
  • Je bijzondere kennis of kunde bezit, waardoor ontslag voor jouw werkgever te lastig is. Of als er gevaar bestaat dat je vervanger de voortgang van de werkzaamheden bij de opdrachtgever schaadt.
  • In de cao een andere ontslagvolgorde staat. Dan moet je werkgever zich daaraan houden.

Jouw rechten bij collectief ontslag in het sociaal plan

In een sociaal plan staan maatregelen om de gevolgen van het ontslag te verzachten. De werkgever kan een sociaal plan opstellen zonder medewerkers en vakbonden te raadplegen. Maar zo'n sociaal plan heeft minder waarde voor de rechter. Daarom kan de werkgever het sociaal plan ook samen met de vakbonden of de ondernemingsraad opstellen.

In een sociaal plan staat onder andere:

  • De ontslagvolgorde: welke werknemers worden ontslagen?
  • Wijze van begeleiding: hoe worden werknemers begeleid naar nieuw werk?
  • Lengte zoekperiode: hoe lang mag een werknemer zoeken naar nieuw werk op kosten van de werkgever?
  • De hoogte van de transitievergoeding
  • Welke regels gelden rondom de opleidingen van medewerkers

Het maken van een sociaal plan is niet verplicht. Maar de werkgever moet altijd rekening houden met wetten en regels voor fusies en reorganisaties, zoals: cao's, Wet op de cao, Burgerlijk Wetboek, Wet op de ondernemingsraden en de Wet melding collectief ontslag.

Recht op WW-uitkering

Je hebt recht op WW-uitkering als je ontslagen bent in een collectief ontslag.

Antwoord op je vragen bij het einde van je arbeidsovereenkomst

Waar moet ik op letten als mijn contract eindigt? Met de online tool van CNV Vakmensen ontvang je betrouwbare informatie en advies rond het einde van jouw arbeidsovereenkomst.

Lees meer

Verder lezen

Deeltijd-WW

Een tijdelijke maatregel die de minister van SZW kan nemen in...

Niet eens met je ontslag? Dit zijn je rechten

Je wordt ontslagen. Misschien ben je het daar niet mee eens. Welke...

Ontslag bij faillissement

Ontdek welke rechten je hebt als je ontslagen wordt vanwege een...

Ontslag door verstoorde arbeidsrelatie

Heb je ruzie met je werkgever? Dan kan hij je ontslaan.

Ontslag in je proeftijd

Je werkgever mag je ontslaan in je proeftijd en hoeft daar geen...

Ontslag in overleg

Bij ontslag met wederzijds goedvinden ga je akkoord als je...

Ontslag op staande voet

Ontslag op staande voet krijg je als je iets ernstigs hebt gedaan...

Ontslag vanwege onvoldoende functioneren

Je baas mag je ontslaan als jij je werk niet goed uitvoert.

Ontslagen vanwege bedrijfseconomische redenen

Als het niet goed gaat met je bedrijf, dan is ontslag een optie.

Rechten en plichten bij ziekte

Als je lang ziek bent, heeft dat gevolgen voor je werk. Dit zijn...

Rekentool WW-uitkering

Als je je baan verliest, heb je vaak recht op een WW-uitkering....

Transitievergoeding bij ontslag

Wanneer heb je recht op deze ontslagvergoeding en hoe bereken je die?

Vaststellingsovereenkomst

Waar moet je op letten als je afspraken maakt over je ontslag?

Werktijdverkorting

Soms mogen bedrijven de werktijd van hun personeel verkorten. Lees...

WIA

Ben je langer dan 2 jaar ziek? Dan doe je een WIA-aanvraag.

WW-plichten

Als je een WW-uitkering ontvangt, zijn daar ook verplichtingen aan...

WW-uitkering

Ben je (gedeeltelijk) werkloos? Lees hoe je in aanmerking komt...

Zelf ontslag nemen

Zelf je baan opzeggen is niet moeilijk. Ontdek waar je op moet letten.

Sluit je nu aan

Word vandaag nog lid van CNV. We helpen je met al je vragen over werk en inkomen. En komen op voor jouw belangen als werknemer. Samen staan we sterk.

  • Hulp bij je belastingaangiftes
  • Advies bij vragen over je werk en inkomen
  • Ondersteuning bij een arbeidsconflict