Eerste beeld OV-staking: veel bussen blijven in de stalling

Vijfdaagse staking openbaar vervoer

Duizenden werknemers in het openbaar vervoer hebben vandaag het werk neergelegd. Verspreid over 97 locaties hebben vakbondsleden zich vanmorgen gemeld om aan de 5-daagse staking mee te doen. ‘In grote delen van het land zijn bussen vandaag in de stalling gebleven. Er zijn regio’s waar niets of vrijwel niets meer rijdt’, constateert actieleider Evert Jan van de Mheen van CNV Vakmensen.

Werknemers komen deze week in actie uit protest tegen het uitblijven van een nieuwe cao Openbaar Vervoer (die geldt voor zo’n 13.000 werknemers). De onderhandelingen zijn op 18 januari gestrand. Van de Mheen: ‘Het beeld dat we nu vanuit het land krijgen, is dat in de meeste regio’s minimaal 50% van de chauffeurs meedoet aan de staking. In veel regio’s gaat het richting 70 tot 90%. Wat dat betreft is de actie geslaagd, we hebben in jaren niet zo’n grote staking gezien in het openbaar vervoer. Tegelijkertijd blijft natuurlijk triest dat het zover heeft moeten komen. We realiseren ons dat de staking een enorme impact heeft op veel reizigers.’

Niet alle werknemers doen aan de staking mee. Van de Mheen: ‘Daar zijn soms verklaarbare redenen voor. We zien bijvoorbeeld dat uitzendkrachten onder druk staan om tóch te gaan rijden, omdat het gevolgen kan hebben voor hun contract.’

Eisen aan de werkgevers

CNV Vakmensen heeft de werkgevers eerder een brief gestuurd, met daarin een aantal eisen. Die gaan vooral over het aanpakken van de bijzonder hoge werkdruk, een stevige loonsverhoging en een regeling om eerder te kunnen stoppen met werken. De bond heeft de eisen verwoord in een ultimatum.

Werkdruk aanpakken

Hanane Chikhi, onderhandelaar van CNV Vakmensen, begrijpt niet dat de werkgevers maar geen concrete afspraken willen maken over het aanpakken van de werkdruk. ‘Het openbaar vervoer is een mooie sector, veel chauffeurs doen hun werk met plezier. Maar het is ook een sector waar hoge tijdsdruk en kortere lontjes van passagiers veel impact hebben het werk. Uit een enquête die we in het najaar hebben gehouden blijkt dat 3 op de 4 chauffeurs last hebben van hoge werkdruk. Het ziekteverzuim is enorm en gaat in meerdere vervoersbedrijven richting 15 tot 20%. Dat veroorzaakt weer extra druk op andere chauffeurs, die voortdurend vragen krijgen of ze gaten kunnen vullen.’

Juist vanwege die hoge werkdruk zouden de werkgevers zich er keihard voor moeten inspannen om het vak aantrekkelijker te maken, ook voor nieuwe chauffeurs. Chikhi: ‘Dat betekent bijvoorbeeld minder gebroken diensten, meer tijd om een normale pauze te houden. De roosters zijn nu veel te krap.

Ook belangrijk: eerder kunnen stoppen met werken

De sector heeft bovendien te maken met een sterke vergrijzing. Chikhi: ‘Vooral onder oudere chauffeurs zien we een hoog ziekteverzuim, ze hebben moeite om het werk vol te houden. Daarom willen we een goede regeling voor chauffeurs die dat willen om eerder te kunnen stoppen met werken.’