Verplicht vrije dagen opnemen. Moet dat?

Sommige werkgevers in de beveiliging vragen medewerkers om extra vrije dagen op te nemen. Mag dat? Antwoord: ja, vragen mag altijd. Ben je verplicht extra vrije dagen op te nemen? Nee. Houd je dit jaar dagen over, dan gaan ze mee naar volgend jaar. De afspraken in de cao zijn hier helder over.
Dreigt je werkgever je met het afnemen van vrije dagen als je ze niet opneemt? Dat mag niet. Blijft je werkgever je onder druk zetten, neem dan contact op met de vakbond.

Werk je bij een bedrijf dat hard getroffen is door de Coronacrisis en bij een ondernemer die altijd netjes met zijn medewerkers is omgegaan, dan kun je met elkaar afspreken om om uit solidariteit allemaal een beetje bij te dragen om een bedrijf er in deze soms moeilijke tijden weer bovenop te helpen.

Die solidariteit moet dan wel van twee kanten komen. Eigenaren, directie en aandeelhouders moeten ook een bijdrage naar draagkracht leveren voordat je een beroep doet op de solidariteit van werknemers. In overleg met de vakbonden kunnen individuele beveiligingsbedrijven hier ook afspraken over maken, bijvoorbeeld in een sociaal plan of bij het aanvragen van een NOW-regeling.

Wat zijn je rechten en plichten?

Stuurt je werkgever je een brief of mail met het verzoek om extra vakantiedagen in te leveren of op te nemen? Dan doet de werkgever een beroep op je solidariteit. De werkgever vraagt je op dat moment om af te zien van je rechten en iets bij te dragen om de Coronacrisis te boven te komen. Drie belangrijke rechten en plichten in de Particuliere Beveiliging zijn:
  • Je vakantiedagen, zowel wettelijk als bovenwettelijk, kun je vijf jaar lang meenemen. (cao art. 64, lid 1)
  • Je bent verplicht ieder jaar twee weken aaneensluitend vakantie op te nemen. (cao art. 65, lid 2)
  • De waarde van meegenomen vakantiedagen groeien niet mee met je loon. (cao art. 66, lid 2)
Kortom, nu al kan een werkgever je verplichten om tenminste twee weken vakantie per jaar op te nemen. Houd je aan het einde van het jaar dagen over, dan blijven die dagen nog vijf jaar geldig. Gaat je loon omhoog, dan wordt dat percentage loonstijging in mindering gebracht op je vakantierecht.

Drie vragen die je jezelf kunt stellen om een goede afweging te maken

Een verzoek van je werkgever om extra vakantiedagen op te nemen is een persoonlijke afweging. Komt het je wel goed uit om extra vakantiedagen op te nemen, dan is die afweging eenvoudig: neem ze gewoon op. Maar levert tijdens de lock-down thuiszitten je helemaal geen rust op, dan zul je misschien een andere keuze maken.

Hoe ga je om met een verzoek van je werkgever op jouw solidariteit? De volgende drie vragen kunnen je wellicht helpen.
  • Is de vraag van je werkgever eerlijk?
Dit verschilt nogal per beveiligingsbedrijf. Bij een bedrijf waar afgelopen jaren veel winst is gemaakt, wat rijke eigenaren heeft en dat veel dividend aan aandeelhouders heeft uitgekeerd, soms ten koste van de lonen, is een offer vragen van werknemers niet fair. Werk je bij een bedrijf waar de winsten normaal waren, waar de marges redelijk zijn en waar eigenaren, aandeelhouders en directie ook een bijdrage leveren om het bedrijf overheid te houden? Dan is dit beroep op solidariteit begrijpelijk. Kortom, stel jezelf de vraag: wie help je als je extra vrije dagen opneemt?
  • Is de vraag van je werkgever noodzakelijk?
Ook dit verschilt nogal. Over het geheel gezien lijkt het werk in de particuliere beveiliging nauwelijks af te nemen. Op een aantal plekken is het tijdelijk afgeschaald, op andere plekken is er juist veel bij gekomen. In de evenementenbeveiling is het werk wel sterk afgenomen, maar dit valt onder een andere - goedkopere - cao. De vraag die je jezelf kunt stellen is: is het particuliere beveilingswerk bij mijn werkgever daadwerkelijk afgenomen of speelt hier iets anders?
  • Wat zou mijn werkgever doen als het verzoek andersom was?
Stel dat je door bijzondere omstandigheden om extra verlof zou vragen? Hoe zou je werkgever dan reageren? Het antwoord op de vraag hoe je werkgever met jou omgaat, mag je meewegen in het beroep dat de werkgever op jou doet. De relatie tussen werkgever en werknemer is gebaseerd op wederkerigheid. Dus stel jezelf de vraag: hoe gaat de werkgever met mij en mijn collega's om?

Tot slot

Door de Coronacrisis is het nog steeds een turbulente tijd. Er komen veel vragen binnen en dat zal, nu bedrijvigheid weer heel langzaam opstart, voorlopig nog wel zo blijven. De regels en richtlijnen veranderen bijna per week. Heb je vragen of opmerkingen, laat het me weten.


Met vriendelijke groet, Erik Honkoop

Vakbondsbestuurder CNV Vakmensen
M: 06 - 5132 0918
E: e.honkoop@cnvvakmensen.nl
 
Bezoekadres: Tiberdreef 4, 3561 GG Utrecht
Postadres: Postbus 2525, 3500 GM Utrecht
 
Lid worden is zinvol. CNV Vakmensen