Thuiswerken tijdens de coronacrisis

Thuiswerken: is dat een recht?

Thuiswerken is geen wettelijk recht. Wel heb je, op grond van de Wet Flexibel Werken, het recht bij je werkgever een schriftelijk verzoek tot ‘aanpassing van de arbeidsplaats’ in te dienen. Daarin geef je een onderbouwing dat je vanuit huis wilt werken, de ingangsdatum en op welke dagen en uren. Het verzoek kan echter ook worden afgewezen. De werkgever is enkel verplicht om het verzoek te overwegen en hierover in gesprek te gaan met de werknemer.

Daar komt waarschijnlijk verandering in. Een meerderheid van de Tweede Kamer is akkoord gegaan met het wetsvoorstel ‘Wet Werken waar je wilt’. Dit voorstel verandert de wettelijke regels voor werkgevers die een thuiswerkverzoek van een werknemer krijgen. De werkgever moet het werknemersverzoek naar redelijkheid en billijkheid beoordelen. Dat houdt in dat hij bij zijn besluit al het belang goed moet afwegen: die van zichzelf als dat van de medewerker. Tegelijkertijd vraagt dit van de medewerker dat hij het verzoek goed moet onderbouwen. De wetswijziging geeft de medewerker een betere juridische positie, terwijl de werkgever de vrijheid behoudt voor maatwerk. Het wetsvoorstel moet nog door de Eerste Kamer.

Voorwaarden om verzoek in te dienen

• Het bedrijf waarvoor je werkt telt minstens 10 werknemers
• Je vorige verzoek is minimaal een jaar oud
• Je bent minimaal een half jaar in dienst

Een veilige en gezonde werkomgeving

Je werkgever is verplicht om te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Ook wanneer je vanuit huis werkt. Hij moet je faciliteren in een ergonomische thuiswerkplek. Heb je die nog niet, dan mag je van je baas verwachten dat hij je in het volgende voorziet:

• Een laptop met los beeldscherm en toetsenbord
• Een goede tafel en bureaustoel
• Voldoende verlichting

Je werkgever heeft daarnaast de plicht om je te wijzen op alle risico’s van thuiswerken. Dat gaat niet alleen over de ergonomische aspecten van je thuiswerkplek, ook over vitaliteit en werkdruk.

Je werkgever mag je, omdat hij de plicht heeft om je een veilige en gezonde werkplek te geven, controleren. Hij kan je bijvoorbeeld vragen om een foto te maken van je thuiswerkplek of een vragenlijst laten invullen over de arbeidsomstandigheden thuis. Of een Arbodeskundige inschakelen om je plek te checken.

Over de thuiswerkvergoeding

Als je thuiswerkt, maakt je extra kosten. Denk daarbij aan onkosten voor gas-, water-, licht- en internetkosten. Je werkgever kan je een onbelaste vergoeding verstrekken uit de werkkostenregeling, al is die beperkt. Bij een modaal inkomen van € 36.500 is die vrije ruimte tussen de € 500 tot € 1.000 bruto per jaar. Hier worden vaak ook andere zaken uit vergoed, zoals een kerstpakket.

Je werkgever kan ervoor kiezen je reiskostenvergoeding door te betalen tijdens de thuiswerkperiode, al stopt deze na zes aansluitende weken waarin je afwezig bent. Het CNV pleit voor een fiscaal onbelaste thuiswerkvergoeding die, eventueel in combinatie met een reiskostenvergoeding, per maand wordt uitgekeerd.

Over privacy

Je werkgever mag je productiviteit niet checken met onnodige controlemechanisme, bijvoorbeeld met software die monitort of je daadwerkelijk achter je laptop zit. Dat is in strijd met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Het controleren van werknemers is enkel toegestaan onder strenge voorwaarden, bijvoorbeeld wanneer er ernstig vermoeden is van een strafbaar feit. De werkgever moet daarvoor wel eerst toestemming vragen bij de OR. En hij moet de medewerkers hierover informeren, bijvoorbeeld met een protocol of gedragsregels.