Hoge brandstofprijzen: veel werknemers willen op zoek naar ander werk, dichter bij huis

Huidige reiskostenvergoeding is vaak volstrekt ontoereikend

De hoge brandstofprijzen, in combinatie met een volstrekt ontoereikende reiskostenvergoeding, zorgen voor problemen bij grote groepen werknemers. CNV Vakmensen heeft hier afgelopen weken honderden signalen over gekregen van leden. Een groeiende groep werknemers overweegt om minder te gaan werken of wil op zoek naar een andere baan, dichter bij huis. De bond is inmiddels met meerdere werkgevers in gesprek over een betere reiskostenvergoeding.

‘Mensen komen echt niet meer uit met de reiskostenvergoeding, als die er al is’, zegt Jan Kampherbeek, onderhandelaar van CNV Vakmensen voor de schoonmaakbranche. ‘We willen hier meer aandacht voor van werkgevers. Cao-afspraken kunnen beter en ook een tijdelijke compensatieregeling moet bespreekbaar zijn. Zeker als de brandstofprijzen gedurende lange tijd op een hoog niveau blijven.’

Thuiswerken is voor velen geen optie

CNV Vakmensen maakt zich vooral zorgen over honderdduizenden werknemers die niet thuis kunnen werken en noodgedwongen veel woon-werkkilometers maken. De bond heeft in een aantal van deze sectoren de stemming gepeild, zoals de schoonmaak, beveiliging, retail, recreatie, kappers, horeca en touringcarbranche. Uit de honderden reacties kwam een duidelijk beeld naar voren: voor 96% is de reiskostenvergoeding, áls ze die al krijgen, op dit moment volstrekt ontoereikend. Meerdere werknemers hebben het probleem zelf bij hun werkgever aangekaart, maar vrijwel iedereen kreeg meteen nul op het rekest.

Werknemers overwegen minder of ander werk

Een deel van de werknemers in deze sectoren, vooral in de schoonmaak, beveiliging en touringcarbranche, overweegt minder dagen te gaan werken of wil op zoek naar ander werk, dichter bij huis (17%). Nog eens 35% denkt hier serieus over na als de brandstofprijzen gedurende langere tijd zo hoog blijven. ‘Dat geeft wel aan hoe serieus de brandstofprijs en de reiskostenvergoeding meewegen bij de keuze voor een baan, dat moeten werkgevers zich in deze krappe arbeidsmarkt beseffen’, stelt Erik Honkoop, onderhandelaar van CNV Vakmensen voor de beveiligingsbranche. ‘Vooral deeltijdcontracten met korte dagen staan onder druk. Je gaat niet zestig kilometer reizen om drie uur lang voor een laag uurloon te werken. En een hippe elektrische auto is voor veel mensen in deze sectoren onbetaalbaar.’

Werkgevers moeten fiscale vrijstelling zo snel mogelijk maximaal benutten

Hoewel de accijnsverlaging op brandstof per 1 april zeer welkom is, is daarmee het probleem niet opgelost, zegt Honkoop. ‘De fiscale vrijstelling moet zo snel mogelijk omhoog van 19 naar 23 cent per kilometer, zoals het CNV onlangs heeft bepleit. Zodra die verhoging een feit is, moeten werkgevers die natuurlijk zo snel mogelijk maximaal benutten. Daar moeten ze echt grote stappen gaan maken. Want honderdduizenden werknemers komen op dit moment zelfs niet eens in de buurt van die 19 cent of krijgen zelfs helemaal niks. In de touringcarbranche en de recreatiesector bijvoorbeeld is helemaal geen reiskostenvergoeding afgesproken.’

In gesprek met werkgevers over betere reiskostenvergoeding

CNV Vakmensen wil dit onderwerp daarom in cao-onderhandelingen nadrukkelijker op tafel leggen, zoals onlangs ook is gebeurd in de cao voor de houtverwerkende industrie. ‘We willen betere afspraken over de reiskostenvergoeding’, zegt Kampherbeek. ‘We gaan eerst met werkgevers in gesprek over specifieke groepen werknemers waar we ons zorgen over maken. Denk bijvoorbeeld aan de schoonmakers op bungalowparken. Die parken liggen vaak in een buitengebied, waardoor schoonmakers relatief veel kilometers moeten maken. Bovendien werken ze vaak op meerdere objecten. Het gevolg is dat je minder overhoudt voor hetzelfde aantal uren werken. Als je het eerste uur vooral voor de benzine staat te werken, gaat de lol er wel af.’

De bond wil een regeling afspreken voor deze groep schoonmakers en heeft hierover brieven gestuurd naar schoonmaakbedrijven die actief zijn op bungalowparken. Kampherbeek: ‘We hebben al een paar positieve reacties gehad, we gaan hierover met werkgevers in gesprek. Het liefst willen we een duidelijke regeling voor deze hele groep, zodat er geen willekeur ontstaat met allemaal individuele afspraken.’

Ook in de beveiligingsbranche is snel een betere regeling of compensatie nodig, vindt Honkoop. ‘Beveiligers maken relatief veel woon-werkkilometers, gemiddeld al snel 75 tot 100 kilometer per dag. Dat tikt enorm aan met deze brandstofprijzen. Er is wel een reiskostenvergoeding, maar daar komen ze nu niet mee uit. Mensen komen echt knel te zitten.’

Reacties van werknemers uit de peiling:

  • ‘Heb dit aangekaart bij mijn supervisor. Waarop hij antwoordde met ’n grote glimlach: daar heb ik als supervisor gelukkig geen last van want ik rijd een auto van de zaak.’
  • ‘19 cent is niet meer van deze tijd, al jaren niet meer. Moet echt beter gecompenseerd worden. Werkgevers kunnen werknemers gaan verliezen, als ze niet compenseren, kan in deze tijd van personeelstekorten hard aankomen.’
  • ‘Ik krijg maar 8 cent per kilometer, dus dat is sowieso nooit toereikend.’
  • ‘Ik heb al een gesprek aan gevraagd voor eventuele verhoging, maar hier werd geen gehoor aan gegeven.’
  • ‘Het wordt veel duurder om naar mijn werk te gaan, dus minder lonend!’
  • ‘Het zou fijn als er iets aan gedaan kan worden, al is het maar tijdelijk.’