Wanneer is er sprake discriminatie op je werk?
Discriminatie betekent dat je anders behandeld dan je collega, op basis van geloof, ras, geslacht, nationaliteit, handicap, geaardheid of leeftijd. Soms is het lastig te bepalen of je gediscrimineerd wordt. Bij discriminatie wordt verschil gemaakt op kenmerken die er niet te doen. Wordt iemand afgewezen voor een baan als vrachtwagenchauffeur, omdat hij geen rijbewijs heeft? Dan is dit geen discriminatie. Het is een ander geval als die persoon de baan niet krijgt, vanwege zijn geloof. Of omdat die persoon vrouw is.
De gevolgen van discriminatie op het werk
De gevolgen van (langdurige) discriminatie zijn vergelijkbaar met pesten en seksuele intimidatie. Je ontwikkelt een negatief beeld over jezelf. Je kunt concentratieproblemen ontwikkelen. Of een combinatie van lichamelijke- en fysieke klachten, zoals hoofdpijn, maag- en darmklachten, transpireren en slaapproblemen. Als je het probleem niet op tijd aanpakt, loop je het risico op ernstige psychische klachten als PTSS. Of je raakt zelfs arbeidsongeschiktheid.
Bedrijfscultuur en discriminatie
Discriminatie is vaak een gevolg van een bepaalde bedrijfscultuur, de manier waarop mensen met elkaar omgaan binnen het bedrijf. Tijdens je sollicitatiegesprek kun je vragen stellen om erachter te komen of er een gezonde bedrijfscultuur is.
Kenmerken van een gezonde bedrijfscultuur zijn:
- Er is een goede interne communicatie. Open en transparant.
- Er is beleid ontwikkelt om discriminatie op de werkvloer aan te pakken. Een protocol met maatregelen die volgen op discriminerend gedrag.
- Alle discriminatiemeldingen worden geregistreerd en gerapporteerd.
- Collega’s worden aangesproken op ongewenst gedrag.
- Er is een vertrouwenspersoon of klachtencommissie aanwezig. Iedere werknemer weet waar hij of zij met een klacht terecht kan.
- Er is geen sfeer van ‘ellebogenwerk’ of ongezonde interne strijd.
- Leidinggevenden geven het goede voorbeeld. En staan open voor gesprek.
Wat moet je werkgever doen?
Het kan zijn dat je werkt in een bedrijf waar geen gezonde bedrijfscultuur heerst. Je werkgever moet dan in actie komen. Hij is namelijk verplicht om jou en je collega’s een veilige werkplek te bieden. Dat staat in de Arbowet. Je werkgever is wettelijk verplicht om beleid op te stellen, dat discriminatie voorkomt binnen het bedrijf. Doet hij dit niet, dan overtreedt hij de wet.
De taken van je werkgever
- Een risicoanalyse maken van discriminatie als onderdeel van de Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) .
- Opstellen van een Plan van Aanpak om discriminatie aan te pakken.
- Jou en je collega’s informeren over bestaande problemen en over de te nemen maatregelen tegen het discrimineren.
- Benoemen van een in- of externe vertrouwenspersoon.
- Aanstellen van een klachtencommissie.
Als je gediscrimineerd wordt op je werk
Word je gediscrimineerd op je werk? Kom in actie. Neem de volgende stappen:
1. Houd het bij
Bij discriminatie is het goed een dossier op te bouwen. Een logboek, waarin je alle incidenten omschrijft. Vermeld daarin de datum, de aanleiding, wat er gebeurde, wie erbij aanwezig was, of je het incident hebt gemeld bij je leidinggevende en wat zijn reactie op de melding was. Dit dossier helpt je later. Het zorgt ervoor dat je sterker in je schoenen staat.
2. Ga het gesprek aan
Ga het gesprek aan met je leidinggevende. Hij is verplicht om discriminatie op het werk te voorkomen. Maak bij hem melding van je klacht. Vertel wat het gedrag met je doet. En informeer welke maatregelen hij neemt om het gedrag te stoppen. Bij dit gesprek komt het dossier goed van pas. Kom je er met je baas niet uit, dan kun je de ondernemingsraad om advies vragen. Of aankloppen bij de vertrouwenspersoon. Zij bieden jou een luisterend oor en advies om discriminatie te stoppen.
3. Maak melding
Doet het bedrijf niets aan jouw klachten? Is er geen klachtenreglement en vind je geen gehoor bij de Ondernemingsraad of de vertrouwenspersoon? Dan heb je meerdere mogelijkheden. Je kunt melding maken bij de Inspectie SZW. De inspectie onderzoekt of het bedrijf genoeg heeft ondernomen om het discriminerend gedrag te stoppen. Is dat niet het geval? Dan kan zij de werkgever een waarschuwing of boete geven. Ook kun je naar de kantonrechter stappen of een melding maken bij het College voor de Rechten van de Mens. Let op: als je deze stap zet is het belangrijk om je dossier in te brengen. Dit maakt je zaak sterker.
