Schijnconstructies

Wat zijn het?

Schijnconstructies zijn manieren waarmee werkgevers de regels voor minimumloon of cao-loon proberen te omzeilen. Dit kan bijvoorbeeld door bedragen in te houden op het minimumloon. Of door de kosten voor maaltijden, huisvesting of zorgverzekering door te berekenen. Zo blijft er minder loon over voor de werknemer. De Wet aanpak schijnconstructies (WAS) moet dit tegengaan.

Werkgevers willen lage kosten

Werkgevers hebben het liefst zo laag mogelijke kosten. Sommige passen schijnconstructies toe om een deel van het loon van hun personeel af te romen. Ze verlagen op deze manier de kosten van arbeid. Dit soort constructies zorgen voor oneerlijke concurrentie: sommige werkgevers ontduiken zo de betaling van sociale premies. Nederlandse werknemers worden op die manier gemakkelijk door goedkope buitenlandse arbeidskrachten van de arbeidsmarkt verdrongen.

Wet aanpak schijnconstructies (WAS)

Om oneerlijke concurrentie tegen te gaan is er de Wet aanpak schijnconstructies (WAS). De WAS beschermt werknemers tegen onderbetaling en eerlijke werkgevers tegen oneerlijke concurrentie. De wet helpt ook bij de handhaving van het arbeidsrecht. De belangrijkste regels van de WAS zetten we voor je op een rijtje:

De belangrijkste regels

  • Ketenaansprakelijkheid voor het loon. De werknemer kan nu ook de opdrachtgever van de werkgever aansprakelijk stellen als het loon waar hij recht op heeft, niet is uitbetaald. Voor die datum was alleen de werkgever aansprakelijk. De werknemer heeft nu meer mogelijkheden om achterstallig loon op te eisen.
  • Als de Inspectie SZW vermoedt dat een bedrijf de cao niet naleeft, zal zij dit melden aan werkgeversorganisaties en vakbonden. Die kunnen dan actie ondernemen.
  • De werkgever moet de identiteit van buitenlandse werknemers controleren. Dit staat in de Wet arbeid vreemdelingen. De Inspectie SZW kan nu op grond van de WAS eisen dat de werkgever binnen 48 uur de door hem vastgestelde identiteit doorgeeft.
  • Het minimumloon moet via de bank betaald worden. Werkgevers mogen dit niet meer contant doen. Wat de werknemer meer verdient dan het minimumloon, mag de werkgever wel contant betalen. De werknemer kan de werkgever wel machtigen om het volledige loon over te maken naar een andere bankrekening, bijvoorbeeld van een schuldhulpverlener.
  • Alle bedrijven die door de Inspectie SZW zijn gecontroleerd, worden openbaar gemaakt. Dit zijn zowel de bedrijven die zich netjes aan de regels houden, als de bedrijven die in overtreding zijn geweest.
  • De werkgever moet zorgen voor een duidelijke en begrijpelijke loonstrook. Alle bedragen op de loonstrook moeten duidelijk toegelicht zijn. Als de loonstrook niet klopt, kan de Inspectie SZW een boete opleggen aan de werkgever. Wat er op je loonstrook moet staan:
    • het bruto loonbedrag
    • de afzonderlijke onderdelen van het loonbedrag, met uitleg
    • de vakantiebijslag
    • het wettelijk minimum loon of het wettelijk minimum jeugdloon dat op de werknemer van toepassing is
    • afzonderlijke toelichting van de vergoedingen
    • afzonderlijke toelichting van inhoudingen of verrekeningen met het loon
    • de bedrijfsnaam en de naam van je werkgever
    • de periode waarover het loon wordt betaald
    • de arbeidsduur van de werknemer zoals die in het arbeidscontract staat
  • Alle constructies waarbij werkgevers minder dan het minimumloon betalen, zijn verboden. Werkgevers moeten het volledig minimumloon betalen aan werknemers. Op het minimumloon mogen zij alleen nog de wettelijk verplichte of toegestane bedragen inhouden, zoals belastingen en premies.