Het is de verantwoordelijkheid van de werkgever om de Arbeidstijdenwet na te leven. Maar je moet er in eerste instantie zelf op letten dat de regels voor arbeidstijd, rusttijd, pauze en nachtarbeid niet worden overschreden. Je werkgever kan niet eisen dat je buiten deze normen om werkt. Als je het idee hebt dat je werkgever zich niet aan de regels houdt, kaart dit dan aan bij je werkgever.
Ondernemingsraad
Ook de ondernemingsraad heeft tot taak erop te letten dat de wet wordt nageleefd. Je kunt dus ook je ondernemingsraad informeren, wanneer je van mening bent dat je werkgever de regels niet naleeft.
Controle op arbeidstijden
De Arbeidsinspectie (AI) - en de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW) voor de vervoerssectoren - voeren regelmatig steekproefsgewijs controles uit. Als je van mening bent dat er normen worden overschreden, en je kunt hierover geen oplossing bereiken met je werkgever, dan kun je dit (anoniem) melden bij de Arbeidsinspectie.
Daarnaast voert de Arbeidsinspectie ook op eigen initiatief regelmatig steekproefsgewijs controles uit. Wanneer een bedrijf de wettelijke regels niet naleeft, kan - eventueel na een waarschuwing - een boete worden opgelegd.
Overtredingen
Als de werkgever bij herhaling een norm overtreedt, of als de overtreding van dien aard is dat daarmee de gezondheid van kinderen of de verkeersveiligheid in het geding komt, kan een proces-verbaal worden opgemaakt voor strafrechtelijke vervolging.
Zaken kunnen ook worden voorgelegd aan de rechter, waarbij eventueel ook de vakbond behulpzaam kan zijn. De rechter kan de werkgever dwingen de wettelijke norm na te leven.
Afwijken van de wet
Het is mogelijk om onder omstandigheden bij collectieve regeling (de cao) van bepaalde normen in de Arbeidstijdenwet af te wijken. Als in de cao een krappere norm staat omschreven dan in de Arbeidstijdenwet, dan geldt voor de werknemer de norm zoals deze in de cao is opgenomen.
Met andere woorden: je werkgever kan met de bond een gunstiger arbeidstijdenregeling afspreken die minder lange werkweken of werkdagen omschrijft dan in de Arbeidstijdenwet aangegeven staat. Dit kan dan alleen als dit vastgelegd wordt in de cao.
Wanneer de werkgever ten nadele wil afwijken van de Arbeidstijdenwet, kan hij dit alleen doen bij de regelingen waarbij staat aangegeven dat hij hier van af mag wijken.
Arbeidstijdenbesluit (Atb)
In het Arbeidstijdenbesluit staan uitzonderingen en aanvullingen op de Arbeidstijdenwet. Er zijn algemene uitzonderingen die gelden voor bepaalde werknemers en bepaalde situaties en uitzonderingen die gelden voor een bepaalde sector, zoals het vervoer (wegvervoer) of de zorg. Deze sectoren hebben dus met de algemene regels uit de Arbeidstijdenwet en Arbeidstijdenbesluit én de aparte sectorregels te maken.
Voor de sector vervoer zijn er aanvullende regels voor arbeidstijden en rusttijden:
- wegvervoer
- binnenvaart
- zeescheepvaart
- zeevisserij
Daarnaast voor gelden aanvullende regels voor de sectoren:
- zorg
- mijnbouw
- audiovisuele producties
- baggerwerkzaamheden
- bioscopen
- brandweer
- brood- en banketbakkerij
- defensie
- horecabedrijf
- inwonend huishoudelijk personeel
- lokaalspoorwegen
- niet-nautisch personeel binnenvaart
- podiumkunsten
- schippersinternaten
- schoonmaakbedrijf
- sneeuw- en gladheidsbestrijding
- tentoonstellingsbouw en scheepsreparatie
- vrijwillige politie
Neem voor vragen over deze uitzonderingen contact op met de bond.
Weten wat je rechten zijn?
Als lid van CNV Vakmensen krijg je rechtshulp >>