Verborgen camera’s
Bij de inzet van verborgen camera’s op de werkvloer gelden extra regels. Zo mag je werkgever alleen een verborgen camera gebruiken als hij:
- kan aantonen dat het om een laatste redmiddel gaat (hij moet kunnen laten zien dat hij zich eerder heeft ingespannen om het concrete probleem op te lossen waarvoor hij heimelijk toezicht wil inzetten)
- je vooraf heeft laten weten dat verborgen camera’s in bepaalde situaties (diefstal of fraude) mogelijk zijn (bijvoorbeeld via het personeelsreglement of een reglement cameratoezicht)
- je achteraf informeert over het gebruik van de verborgen camera
Verder moet het gebruik tijdelijk zijn. Permanent heimelijk cameratoezicht is nooit toegestaan! Je werkgever mag je ook niet stiekem filmen voor trainingsdoeleinden (zoals ‘mystery shopping’ met een verborgen camera). Zelfs niet als hij hiervoor toestemming vraagt.
Ondernemingsraad en camera’s
Volgens de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) moet de werkgever de OR betrekken bij het plaatsen van camera’s. De OR kan vervolgens afspraken maken over:
- waarvoor de werkgever de camerabeelden mag gebruiken
- wie de beelden mag terugkijken
- wat de bewaartermijn van de beelden is
- dat de OR melding krijgt als de werkgever een geheime camera plaatst
Plaatst jouw werkgever camera’s op de werkplek zonder overleg met de OR, dan kan de OR de kantonrechter zich hierover laten buigen. Is er geen OR, dan kun je dit als werknemer ook zelf doen, op basis van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (geldig per 25 mei 2018). Overtreedt jouw werkgever de regels rond camera’s op de werkplek? Meld het bij de OR of bij CNV Vakmensen.
Meer informatie vind je op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens.
Kopie van jouw identiteitsbewijs
Jouw werkgever moet een kopie van je identiteitsbewijs in de loonadministratie bewaren. Ook banken moeten om een kopie vragen. Zij zijn dat wettelijk verplicht. In alle gevallen waarin het niet wettelijk verplicht is, moet de organisatie aangeven waarom ze een kopie wil. Ze moet aangeven wat het doel is en of dat toelaatbaar is. Ook moet ze jou op je rechten wijzen, zoals recht op inzage, correctie en verzet.
Meestal volstaat het om je identiteitsbewijs alleen te laten zien. Een organisatie mag dan wel het type identiteitsbewijs noteren en het nummer ervan. Even een kopietje maken wordt steeds vaker gedaan. Het maakt de kans op identiteitsfraude groter: er staan immers persoonsgegevens op, zoals je burgerservicenummer en je pasfoto.
In de praktijk ben je als werkende vaak afhankelijk van organisaties. Een kopie weigeren, kan direct negatieve gevolgen hebben: toegang tot het werk of bedrijf wordt geweigerd, of de betreffende organisatie wil geen zaken meer doen met jouw werkgever.
Tips:
- Maak eventueel zelf een kopie waarop je je pasfoto en BSN onzichtbaar maakt.
- Zet op de kopie voor welk bedrijf die is gemaakt en wat het doel ervan is. Schrijf hierbij door de afbeelding heen.
- Vraag na afloop de kopie terug.
Screening tijdens sollicitatieprocedure
Screenen houdt in dat een werkgever informatie over jou opvraagt om te checken of jij betrouwbaar bent. Voor sommige beroepen, bijvoorbeeld in de kinderopvang en het onderwijs, is screening verplicht. Screenen kan gebeuren door de referenties te bellen die je hebt opgegeven, door te kijken of je op een zwarte lijst staat of door te vragen om een verklaring omtrent het gedrag (VOG). Jouw werkgever mag jou alleen screenen als daar een legitieme reden voor is en de screening noodzakelijk is (als je werkgever er niet op een andere manier achter kan komen of jij betrouwbaar bent). Bovendien mag je werkgever alleen gegevens opvragen die relevant zijn voor de functie waarop je solliciteert en moet hij jou ervan op de hoogte stellen dat er een screening plaatsvindt. Bij het verwerken van jouw gegevens moet de werkgever zich houden aan de Wet bescherming persoonsgegevens.
Werkgevers en jouw gegevens
Als je aan het solliciteren bent, komen allerlei persoonsgegevens op verschillende plekken terecht. Je verstuurt sollicitatiebrieven en je cv en misschien maakt een medische keuring of assessment deel uit van de sollicitatieprocedure. Heb je de functie niet gekregen? Dan is het gebruikelijk dat het bedrijf waarbij je solliciteerde je gegevens uiterlijk 4 weken na het einde van de sollicitatieprocedure vernietigt. Je kunt wel toestemming geven om je gegevens langer te bewaren. Bijvoorbeeld voor het geval er in de toekomst een nieuwe vacature komt.
Een werkgever mag geen kopie van je identiteitsbewijs vragen bij je sollicitatie. Daarop staan namelijk gegevens die niet noodzakelijk zijn voor de sollicitatieprocedure. Wel mag de werkgever je vragen je identiteitsbewijs te laten zien. Word je aangenomen? Dan is de werkgever verplicht een kopie van je identiteitsbewijs te hebben. Bedrijven mogen sollicitanten niet vragen naar hun gezondheid, een eventuele zwangerschap, of hun ziekteverzuim in het verleden. Heb je een ziekte of beperking die rechtstreeks van belang is voor de functie waarop je solliciteert? Dan ben je verplicht dat te melden tijdens je sollicitatiegesprek. Dat is het geval als je vanwege je ziekte of beperking belangrijke onderdelen van de functie niet kunt uitvoeren.
Werkgevers en jouw internetgebruik
Je hebt recht op privacy, dus jouw werkgever mag niet zomaar bijhouden wat jij op je computer doet tijdens werktijd. De regels kunnen wel wat verschillen per bedrijf, dit kan in een internetreglement zijn vastgelegd. En een werkgever kan wettelijk privégebruik van internet onder werktijd niet per definitie verbieden. Het bijhouden van wat werknemers doen op hun werkcomputer en/of via de bedrijfsinternetverbinding is een verwerking van persoonsgegevens. En dus valt dat onder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (geldig per 25 mei 2018). Jouw werkgever moet de privacy van jou als werknemer boven het bedrijfsbelang stellen.
Het monitoren van (privé)internetgebruik op de werkvloer zou daarom zoveel mogelijk anoniem moeten gebeuren. Natuurlijk gelden uitzonderingen als bepaald internetgebruik zorgt voor onder andere beveiligingsrisico's (een virus) of juridische risico's (het plegen van een misdrijf).
Ontslag wegens internetten onder werktijd is niet zomaar toegestaan. Zolang de werknemer geen kwaad doet met zijn computer- of internetgebruik en dit gebruik tot een minimum beperkt, is er voor de werkgever geen reden om in te grijpen of te monitoren.
Werkgevers en jouw medische gegevens
Als je ziek wordt, wisselen verschillende partijen gegevens over jou uit. Je werkgever, de arbodienst of bedrijfsarts en het UWV bijvoorbeeld. Het is belangrijk dat jouw privacy daarbij in het oog wordt gehouden.
Een werkgever mag niet informeren naar wat je precies hebt en waar dat door komt. Alleen de arbodienst en bedrijfsarts mogen medische gegevens verwerken. Wel mag je werkgever vragen wanneer je verwacht weer aan de slag te kunnen en of er lopende werkzaamheden zijn waar nog iets mee moet gebeuren. Ook kan hij de arbodienst of bedrijfsarts inschakelen om jouw situatie te beoordelen. De arbodienst en bedrijfsarts mogen alleen noodzakelijke informatie doorgeven aan je werkgever. Bijvoorbeeld gegevens die nodig zijn om te beoordelen of je loon moet worden doorbetaald.
